Паводле чыноўніка, непадлеглыя дзяржаўнай рэгістрацыі маламерныя судны (грабныя судны, байдаркі і надзіманыя судны грузападымальнасцю менш за 225 кг) не праходзяць тэхнічны агляд, аднак іх тэхнічны стан павінен адпавядаць устаноўленым патрабаванням бяспекі іх эксплуатацыі.
Згодна з Правіламі карыстання маламернымі судамі і базамі (збудаваннямі) для іх стаянак, зацверджаным Пастановай Савета міністраў Рэспублікі Беларусь ад 20.06.2007 №812 (у рэдакцыі пастановы Савета міністраў Рэспублікі Беларусь ад 28.12.2013 №1149) забараняецца эксплуатацыя. За парушэнне ўстаноўленых патрабаванняў прадугледжана адміністрацыйная адказнасць па частцы 1 артыкула 18.7 КаАП Рэспублікі Беларусь у выглядзе штрафу да 3 базавых велічыняў (да 120 беларускіх рублёў).
Адміністрацыйны штраф да 120 рублёў могуць атрымаць і суднавадзіцелі, якія эксплуатуюць маламерныя судны, якія не падлягаюць дзяржаўнай рэгістрацыі, калі іх тэхнічны стан не адпавядае патрабаванням бяспекі.
Як кажа Мікалай Сільчонак, для тэхнічнага агляду маламерных судоў суднаўладальніку неабходна падаць на любы ўчастак ГІМС само судна з усім наяўным на ім абсталяваннем (падвесны рухавік, пры наяўнасці) і камплектам абсталявання, прадугледжаным патрабаваннямі бяспекі (індывідуальныя выратавальныя сродкі, водаадліўныя сродкі, якарныя і швартовыя прылады, вёслы, сродкі супрацьпажарнай абароны і г.д.).
У выпадку, калі суднаўладальнік па якіх-небудзь прычынах не можа даць судна на ўчастак ГІМС, ён можа скарыстацца платнай паслугай «Выезд інспектара», у ходзе аказання якой інспектар ГІМС выязджае на месца знаходжання судна для яго агляду. Інфармацыю аб умовах аказання такой паслугі можна атрымаць на любым тэрытарыяльным участку ДІМС.
Маламернае судна, якое прад'яўляецца да тэхнічнага агляду, яго корпус, механізмы і абсталяванне павінны быць чыстымі, з якасным лакафарбавым пакрыццём. На бартах маламернага судна кантраснай нязмыўнай фарбай, самаклейнай плёнкай кантраснага колеру або клеючым матэрыялам з полівінілхларыду (для надзіманых судоў) адным радком на адлегласці адной чацвёртай даўжыні корпуса ад фарштэўня (насавая частка судна) вышэй ватэрлініі павінен быць нанесены рэгістрацыйны нумар. Вышыня літар і лічбаў рэгістрацыйнага нумара павінна быць не менш за 100 мм, шырыня літар і лічбаў - не менш за 50 мм, шырыня ліній, якія наносяцца - 15 мм, адлегласць паміж літарамі і лічбамі - 15-20 мм.
Цяпер Правіламі па забеспячэнні тэхнічнай бяспекі «Патрабаванні да эксплуатацыйнага стану маламерных суднаў і баз (збудаванняў) для іх стаянак на ўнутраных водных шляхах Рэспублікі Беларусь, якія ўстанаўліваюць патрабаванні бяспекі па маламерных судах масай да 100 кг, вызначана, што на маламерных судах павінна быць прадугледжана асушальная сістэма або асушальныя сродкі. У прыватнасці беспалубныя маламерныя судны, якіх на нашых вадаёмах большасць, камплектуюцца водаадліўной помпай або чарпаком, вырабленым з нетанучага матэрыялу. Маламерныя судны, за выключэннем вяслярных, ветразных судоў і гідрацыклаў у абавязковым парадку камплектуюцца вогнетушыцелем (парашковым або вуглекіслотным) з масай вогнетушачага рэчыва не меней за 2 кг. Таксама ўсе маламерныя судны, за выключэннем гідрацыклаў, павінны быць укамплектаваны медыцынскай аптэчкай (аптэчкай першай дапамогі ўніверсальнай), пералік укладанняў якой адрозніваецца ад камплектнасці аўтамабільнай аптэчкі.
Пры гэтым дзяржаўны інспектар Браслаўскага ўчастка ДІМС Мікалай Сільчонак звяртае ўвагу на тое, што сродкі супрацьпажарнай абароны, водаадліўныя сродкі павінны быць у спраўным стане, а медыцынскія прэпараты, якія знаходзяцца ў аптэчцы - з не скончанымі тэрмінамі прыдатнасці.
З 01.05.2024 уступаюць у сілу змяненні ў Тэхнічны рэгламент Мытнага саюза "Аб бяспецы маламерных судоў" (ТР МС 026/2012), які раней вызначаў патрабаванні бяспекі да маламерных судоў масай звыш 100 кг. З улікам змяненняў нарматыўны дакумент будзе распаўсюджваць сваё дзеянне практычна на ўсе маламерныя судны, за выключэннем маламерных судоў даўжынёй менш як 2,5 метра, на якіх канструктыўна не прадугледжана ўстаноўка рухавіка.
Акрамя таго неабходна ўлічваць наступныя моманты:
у мэтах забеспячэння запасу плывучасці маламернае судна павінна быць абсталявана блокамі плывучасці або паветранымі бакамі;
індывідуальныя выратавальныя сродкі павінны быць прамысловага вырабу і адпавядаць патрабаванням ТР МС 026/2012.
Што да блокаў плывучасці, то яны могуць быць выкананы з пенапласту, пенаполістыролу і размяшчацца на судне ў наступных месцах: 50% - у кармавой траціне корпуса судна, 25% - па бартах у раёне мідэля і 25% - у носе (пад палубай). Аб'ём блокаў плывучасці залежыць ад матэрыялу корпуса судна (дрэва, метал, пластык) і павінен забяспечваць непатапляльнасць судна пры запаўненні яго вадой. Іншымі словамі, блокі плывучасці закліканы забяспечыць суднакіроўцу і іншым асобам, якія выпалі за борт судна, магчымасць трымацца за корпус судна, якое павінна быць на плыву (не ісці на дно, не пераварочвацца), і чакаць дапамогі.
У выпадку неадпаведнасці аднаго або некалькіх элементаў маламернага судна прад'яўленым патрабаванням да эксплуатацыйнага стану, яно прызнаецца непрыдатным да эксплуатацыі. Суднаўладальніку ўручаецца акт тэхнічнага агляду, у якім паказваюцца ўсе недахопы, і даецца час на іх ухіленне (да 20 дзён). На працягу названага перыяду асоба можа паўторна звярнуцца для праходжання тэхнічнага агляду і дадатковая плата за тэхнічны агляд не спаганяецца. Пры пропуску 20-ці дзённага тэрміна працэдура праводзіцца ў агульным парадку.
Асобна Мікалай Сільчонак зазначыў, што ў выпадку непрадастаўлення маламернага судна для яго тэхнічнага агляду, у правядзенні адміністрацыйнай працэдуры будзе адмоўлена.
Прыём грамадзян з мэтай здзяйснення адміністрацыйных працэдур, звязаных з рэгістрацыяй, тэхнічным аглядам маламерных судоў, і іншымі пытаннямі, якія ўваходзяць у кампетэнцыю ДІМС, ажыццяўляецца па адрасе: г. Браслаў, вул. Кастрычніка, 15 (будынак КУП «Браслаўскі РКБА»).
Люцыя Будкевіч