У Мінскім гарадскім судзе 1 ліпеня адбываецца другое паседжанне па крымінальнай справы супраць 32-гадовага палітзняволенага блогера і актывіста анархічнага руху Мікалая Дзядка. Яго затрымалі 11 лістапада, моцна збілі і выставілі абвінавачванне па трох артыкулах Крымінальнага кодэкса: арт. 342,арт. 361,арт. 295-3.Мікола не прызнаў віну ні па ніводным артыкуле. Справу разглядае суддзя Анастасія Папко, дзяржабвінавачванне падтрымлівае пракурор Антон Цюменцаў. На другім паседжанні агучаваюцца абставіны яго затрымання і збіцця.  Асноўнае, што стала вядома падчас першага паседжання:

Мікалай Дзядок у судзе. Фота: @lgbelarussegodnya
Мікалай Дзядок у судзе. Фота: @lgbelarussegodnya
  • Па матэрыялах справы, ператрус у Міколы 11 лістапада пачаўся ў 23:20, але панятых запрасілі толькі ў 12 гадзін ночы.
  • Панятымі выступалі два мужчыны сталага ўзросту, адзін з іх чуе толькі з слыхавым апаратам. Іх наўпрост пабудзілі сярод ночы на ператрус. 
  • У вопісі рэчаў адсутнічае камера Міколы і некаторая яшчэ тэхніка, хаця іх забіралі з іншымі рэчамі.
  • Пасля ператрусу кватэру не апячаталі: яна стаяла адкрытай некалькі дзён, у гаўбечнай дзверы было выбіта шкло, вокны былі адчыненыя.
  • На судзе пры агалошванні матэрыялаў справы не змаглі агучыць імя сілавіка, які затрымліваў Дзядка. Пракурор сказаў, што не можа гэтага зрабіць, "паколькі почырк неразборлівы".
  • Вынікі судова-медычнай экспертызы Мікалая Дзядка за 17 і 24 лістапада 2020 года зафіксавалі факты збіцця: «Крывавадцёкі верхняга і ніжняга павек, паясніцы, плечавога сустава, сцёгнаў... 13 траўматычных уздзеянняў цвёрдым тупым прадметам, што не характэрна для падзення».
  • Па сцвярджэнні аднаго з панятых, бутэлькі знайшлі, толькі пры ім: ні Дзядка, ні другога панятога не было.
  • На бутэльках (нібыта "кактэйлях Молатава"), знойдзеных у Міколы, яго слядоў рук не маецца.
  • З трох знойдзеных на кухні бутэлек на месцы пры панятых ускрывалі толькі адну.
  • "Мінсктранс" не мае прэтэнзій да Міколы па арт. 342 Крымінальнага кодэкса за "блакіроўку прапекта Незалежнасці" 23 жніўня.

Другі дзень суда

Судовы працэс 1 ліпеня не пачаўся ў прызначаны час — ва ўсім будынку Мінскага гарадскога суда знікла электрычнасць. Падтрымаць Міколу прыйшло каля за 20 чалавек: бацька з кнігай сына, дзяўчына, сябры Міколы, супрацоўнікі італьянскай амбасады.

На другім судовым паседжанні адвакат Маслаў агучыў матэрыялы справы, якія тычацца затрымання Міколы 11 лістапада мінулага года. Пракурор Цюменцаў пры даследванні пісьмовых матэрыялаў справы іх прапусціў.

На судзе агучылі заключэнне экспертаў ад 24 лістапада 2020 года. Згодна яму, агляд Міколы правялі раніцай 20 лістапада (праз 9 дзён пасля затрымання) у СІЗА-1. У ходзе яго зафіксавалі крывападцёкі на левым і правым воку, шыі, грудной клеткі, падпахі, пазваночніку, плячах, сцягне, ранкі. Крывападцёкі мелі жоўтыя і зялёныя колеры, а раны былі пакрытыя адпластаванымі чырвона-карычневымі скарыначкамі. Эксперты зрабілі фотаздымку пашкоджанняў, але невядома, ці ёсць яны ў матэрыялах справы.

Таксама адвакат зачытаў вытрымкі з пастановы аб адмове ўзбуджэння крымінальнай справы ад 15 студзеня аб прыцягненні да адказнасці супрацоўнікаў МУС, якія збівалі яго. Мікалай Дзядок даваў тады наступныя паказанні:

"Увечары 11 лістапада ў кватэры, дзе знаходзіўся Дзядок, выпала аконная рама на балконе. Праз пяць секунд каля шасці чалавек без апазнавальных знакаў (нехта ў цывільным адзенні, нехта ў ваенным амбудаванні) павалілі на падлогу тварам уніз, зацягнулі рукі кайданкамі за спіной, нейкім чынам ён супраціву не аказваў. Пакуль ляжаў на зямлі, яго білі нагамі, пры гэтым, патрабавалі назваць паролі ад кампутара тэлефона. Першапачаткова адмаўляўся, але калі сталі душыць падушкай і ён стаў адчуваць, што задыхаецца, то назваў пароль. Падчас ператрусу былі канфіскаваныя бутэлькі з запальнай зрушэннем, якія яму не належаць. Ператрус праводзіўся пры панятых, пры якіх цялесныя пашкоджанні не прычыняліся. Пасля ператрусу яго прымусілі падпісаць дакументы, якія ён не чытаў. Далей яго зачынялі ў кладоўцы, у якую распылілі пярцовы газ. Затым яго на аўтобусе даставілі ў будынак ГУБАЗ на вуліцы Рэвалюцыйнай, 3 у Мінску. Знаходзячыся там, яго пастаянна ўтрымлівалі альбо стоячы на каленях, альбо лежачы на падлозе. Знаходзячыся ў адным з кабінетаў, яму наносіліся множныя ўдары дубінкамі, рукамі і нагамі па ўсім целе. Пры гэтым, задавалі пытанні па акалічнасцях злачынства. Затым яго даставілі ў ІЧУ, адкуль перавялі ў СІЗА-1, дзе дзяжурным лекарам-тэрапеўтам былі зафіксаваныя цялесныя пашкоджанні. Падчас знаходжання ў кабінеце супрацоўніка ГУБАЗ канфіскаваную бутэльку з запальнай сумессю гвалтоўна засоўвалі яму ў рот". 

Таксама стала вядома, што супраць Мікалая Дзядка хацелі распачаць крымінальную справу па артыкулах 130 і 361 КК за апраўданне тэрарызму, але лінгвістычная экспертыза не ўстанавіла гэтага, але знайшла заклікі падахвочваюць на барацьбу з уладай і Расіяй. У дзеяннях Дзядка адсутнічалі гэтыя склады злачынства.

У судзе дапытваецца сам палітвязень. Інфармацыя дапаўняецца.

У Мінгарсудзе пачалі судзіць палітзняволенага Мікалая Дзядка. Ён не прызнае віну

Мікола будзе дапытаны напрыканцы судовага следства пасля допыту сведак і даследвання ўсіх матэрыялаў справы.

У чым абвінавачваюць палітвязня?

Па дадзеных следства, днём 23 жніўня 2020 года Мікалай Дзядок прыняў актыўны ўдзел у несанкцыянаваным масавым мерапрыемстве ў Мінску, падчас якога, "усведамляючы супрацьпраўнасць сваіх дзеянняў і аказваючы відавочнае непадпарадкаванне законным патрабаванням супрацоўнікаў міліцыі, ён разам з неўстаноўленымі асобамі парушаў грамадскі спакой і блакаваў руху транспарту".

Згодна з матэрыяламі крымінальнай справы, Мікалай Дзядок на працягу некалькіх гадоў адміністраваў радыкальны тэлеграм-канал "Мiкоlа". Па матэрыялах справы, "для прычынення шкоды нацыянальнай бяспецы Рэспублікі Беларусь Дзядок неаднаразова распаўсюджваў розныя матэрыялы на кіраваным ім тэлеграм-канале выкарыстоўваючы метады, накіраваныя на дэстабілізацыю абстаноўкі ў краіне, штучнае нагнятанне напружанасці і супрацьстаяння ў грамадстве, распаўсюджванне ідэалогіі экстрэмізму". Такія заклікі пачаліся з 4 жніўня.

Падчас затрымання ў ходзе ператрусу жылля выяўленыя і канфіскаваныя шкляныя бутэлькі з гаруча-змазачнымі матэрыяламі, якія згодна з заключэннем эксперта ГКСЭ з'яўляюцца прадметамі, якія дзейнічаюць на выкарыстанні гаручых рэчываў.

Такім чынам, Мікалаю Дзядку прад'яўленае абвінавачванне па:

  • ч. 1 арт. 342 (актыўны ўдзел у дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак і спалучаных з відавочным непадпарадкаваннем законным патрабаванням прадстаўнікам улады, што пацягнула парушэнне працы транспарту);
  • ч. 2 арт. 361 (распаўсюд матэрыялаў, якія змяшчаюць заклікі да здзяйснення дзеянняў, накіраваных на прычыненне шкоды нацыянальнай бяспецы Рэспублікі Беларусь, з выкарыстаннем глабальнай сеткі Інтэрнэт);
  • ч. 1 арт. 295-3 (незаконныя дзеянні ў дачыненні да прадметаў, дзеянне якіх заснавана на выкарыстанні гаручых рэчываў) Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь.

Мікола не прызнаў віну ні па ніводным артыкуле.

Як затрымалі Міколу?

Мікола Дзядок быў затрыманы позна ўвечары 11 лістапада супрацоўнікамі ГУБАЗіК і МУС у загарадным доме ў пасёлку Сасновы. Пры затрыманні ён быў моцна збіты, у вочы яму распылілі пярцовы газ. Гвалтам прымусілі зняцца ў на камеру для роліку МУС.

Пасля затрымання адвезлі ў Мінск ў ГУБАЗіК. Там ён чатыры гадзіны праляжаў тварам у падлогу. Яго катавалі – збівалі дубінкай, білі электрашокерам па пятках, пагражалі згвалтаваннем. У Дзядка патрабавалі назваць паролі і адміністратараў тэлеграм-каналаў. Затым яго адвезлі ў ізалятар на вул. Акрэсціна, пазней перавялі ў СІЗА на вул. Валадарскага.

Крыніца: Душылі падушкай, засоўвалі бутэльку ў рот. На судзе палітвязня Дзядка агучылі абставіны яго затрымання і збіцця