Адвакаты Бабарыка на першым пасяджэнні прасілі адвод суддзі Ігара Любавіцкага, змяніць іх падабароннаму меру стрымання на хатні арышт, пусціць у залу журналістаў недзяржаўных СМІ і прадстаўнікоў інтэрнэт-рэсурсаў, зняць арышт з некаторай маёмасці. Ва ўсім ім пакуль адмаўляюць. TUT.BY сабраў усё самае важнае з першага працэсу. Па-першае, хадайнічалі аб адводзе суддзі.
- Віктар Бабарыка ў судзе. Фота Reuters
Што прасілі адвакаты?
Адвакат аднаго з абвінавачаных па гэтай справе, Максім Агееў, працуе ў адвакацкім бюро "Агееў і партнёры". Паводле інфармацыі на сайце, там жа працуе і Аляксандра Любавіцкая.
"Частка сродкаў, якія атрымліваюцца ад падабароннага, накіроўваецца ў тым ліку на ўзнагароджанне партнёрам адвакацкага бюро. Такім чынам суддзя Любавіцкі аказваецца ў сітуацыі, калі яго жонка атрымлівае матэрыяльную выгаду за юрдапамогу абвінавачанаму, чые паказанні па справе павінен ацэньваць суддзя", — аргументуе абаронца Бабарыка.
Суд разгледзеў адвод суддзі і адмовіў: падстаў, прадугледжаных КПК, няма.
Гэта не першы вядомы выпадак з адводам суддзі Ігара Любавіцкага. У 2019 годзе ён быў вымушаны ўзяць самаадвод па "макавай справе". Падчас працэсу адзін з абвінавачаных заявіў, што раней ужо быў асуджаны за незаконны абарот наркотыкаў (ч.3 арт. 328). Пракуратура спрабавала абскардзіць прысуд, настойваючы на ч. 4 арт. 328 КК (распаўсюд наркотыкаў у складзе арганізаванай групы), але Менгарсуд дзяржабвінавачання адмовіў. І ў складзе судовай калегіі тады быў суддзя Ігар Любавіцкі, той самы, якога пазней прызначылі разглядаць "макавую справу". Таму суддзя ўжо ў ходзе працэсу заявіў самаадвод (на падставе арт. 76 КПК), паколькі высветлілася, што некаторыя абставіны справы яму былі вядомыя яшчэ да пачатку гэтага працэсу.
Далей адвакат Бабарыка (яго абараняюць Дзмітрый Лаеўскі, Наталля Мацкевіч і Яўген Пыльчанка) просіць пусціць у залу журналістаў недзяржаўных СМІ і прадстаўнікоў інтэрнэт-рэсурсаў.
Суддзя заяўляе, што гэта не адносіцца да прадмета судовага разбіральніцтва, хадайніцтва далучаецца да матэрыялаў крымінальнай справы.
Наступнае хадайніцтва абароны Бабарыка: змяненне падабароннаму меры стрымання на хатні арышт. Ён аргументуе хадайніцтва тым, што следчыя дзеянні ўжо не праводзяцца, следства не даказала, што Бабарыка можа схавацца, перашкодзіць следству або здзейсніць іншыя злачынствы. Ён не з'ехаў з краіны, калі яшчэ быў на волі, а супрацоўнікаў Белгазпрамбанка ўжо затрымлівалі, з'яўляўся па выкліку, у яго прыстойная біяграфія, раней не парушаў закон, ёсць пастаяннае месца жыхарства, за яго паручыліся пісьменнік Святлана Алексіевіч, дызайнер Уладзімір Цэслер, кіраўнік фонду "Шанец" Наталля Маханько і яшчэ не менш за 30 чалавек.
Суд разгледзеў хадайніцтва — і змяніць меру стрымання адмовіўся.
Пасля абеду Дзмітрый Лаеўскі просіць адмяніць арышт кватэры і гаража дачкі Бабарыка Марыі, а таксама дома і ўчастка сына Эдуарда.
У задавальненні гэтага хадайніцтва таксама адмоўлена.
Яшчэ адно хадайніцтва заявіў адвакат Пыльчанка: дазволіць фатаграфаваць матэрыялы справы, іх 122 тамы, "ад рукі гэта перапісаць немагчыма". Дзяржабвінаваўца парыраваў, што абарона знаёмілася з матэрыяламі справы 1,5 месяца, а пракуратура — тры дні. Ён лічыць, часу было дастаткова, плюс у судзе ўсе агучаць.
Суд адмовіў у задавальненні хадайніцтва.
Яшчэ адно хадайніцтва Яўгена Пыльчанкі: два сведкі — Аляксей Сцяпанаўс і Аляксандр Растоўс, якія шмат разоў згадваюцца ў справе і па матэрыялах следства задзейнічаныя ў схемах, — не былі дапытаныя і не выкліканыя ў суд. Хадайнічае аб іх выкліку.
Суддзя кажа, што хадайніцтва будзе дазволена на працягу бліжэйшага часу.
Хадайніцтва заяўляе Наталля Мацкевіч. Яна сабрала ўсе сюжэты дзяржсмі пра гэтую справу, дзе ёсць абароты «ёсць неабвержныя доказы», «ўстаноўлена», «праваахоўнікі ўпэўненыя». Адвакат заяўляе аб парушэнні прэзумпцыі невінаватасці і просіць аб судовай ацэнцы гэтых фактаў і далучэнні гэтых публікацый і скаргі на іх у пракуратуру і Мінінфарм да справы. Хадайніцтва задаволенае часткова: далучылі скаргі і адказы, але не матэрыялы СМІ.
Што прасіў Бабарыка?
Хадайніцтва заявіў сам Віктар Бабарыка. Ён прасіў адзін дзень у тыдзень для наведвання абаронцамі і зносін з імі і дазволіць яму жэстыкуляваць пры зносінах.
Суддзя дазволіў жэстыкуляваць, калі Віктар Дзмітрыевіч дае паказанні, а ў астатні час — «па дазволе суда».
Дзмітрый Лаеўскі распавёў, як адвакатам перашкаджалі размаўляць з падабаронным: іх не пускалі ў СІЗА і нават у перапынку абаронцаў да клеткі не падпускаюць.
Суддзя вырашыў: хадайніцтва задаволіць часткова, скаргі далучылі, а просьбу даваць дзень у тыдзень для зносін з абаронцамі — "пакінуць без разгляду".
Абвінавачванне
У судзе пачынаюць зачытваць абвінавачванне. Там 340 старонак.
Зачытваюць службовыя абавязкі Віктара Бабарыка.
Судовае пасяджэнне па справе Бабарыка і супрацоўнікаў Белгазпрамбанка адновіцца заўтра ў 11.00.
- Віктар Бабарыка ў судзе. Фота Reuters
Нагадаем, Вярхоўны суд сёння пачаў разгляд справы Віктара Бабарыка і супрацоўнікаў Белгазпрамбанка. На лаве падсудных — восем чалавек. На першае пасяджэнне пусцілі сваякоў па спісе, шмат людзей у майках і масках з сімволікай штаба Бабарыка, са звычайных наведвальнікаў у залу змаглі трапіць 20-30 чалавек. Больш за сотню засталося на вуліцы. Першыя шэрагі ў зале — у журналістаў дзяржСМІ і расійскіх інфармагенцтваў. У залі таксама прысутнічае Юрый Васкрасенскі, прадстаўнікі амбасады Аўстрыі і Францыі, больш дзясятка моцных мужчын без сімволікі.
Тэлефоны і планшэты людзей, якія праходзяць у залу, прапануюць здаць на ўваходзе. Фота і відэаздымкі ў зале суда забаранілі.
Віктар Бабарыка абвінавачваецца ў "адмыванні" сродкаў, атрыманых злачынным шляхам (арт. 235 ч. 2 КК, да сямі гадоў пазбаўлення волі), і атрыманні хабару ў асабліва буйным памеры (арт. 430 ч. 3 КК, да 15 гадоў пазбаўлення волі). Аляксей Задойка (былы першы намеснік старшыні праўлення Белгазпрамбанка), Кірыл Бадзей (в. а. старшыні праўлення Белгазпрамбанка пасля сыходу Бабарыка), Сяргей Шабан (намеснік старшыні праўлення Белгазпрамбанка), Дзмітрый Кузьміч (намеснік старшыні праўлення банка), Аляксандр Ільясюк (намеснік старшыні праўлення банка), Сяргей Дабралёт (былы намеснік старшыні праўлення банка) абвінавачваюцца ў атрыманні хабару ў асабліва буйным памеры. Віктар Кабяк (заснавальнік кампаніі «Активлизинг») абвінавачваецца ў дачы хабару паўторна альбо ў буйным памеры.
З Бадзеем, Дабралетам, Кузьмічом, Ільясюком, Шабанам, Кабяком заключаны дасудовыя пагадненні аб супрацоўніцтве.