Краты абмяжоўваюць волю чалавека, але не ягоны імпэт: думкі і пачуцці ў турме натхняюць на кнігі, малюнкі, блогі, лісты. Таму сённяшняя падборка — пра тое, што для творчасці няма межаў нават за кратамі, і гэта можна пабачыць у лістах, якія зняволенныя дасылаюць сваім блізкім. 

Першай часткай пра творчасць зняволеных можна натхніцца тут. Другой — па гэтай спасылцы. Трэцюю шукайце тут, а чацвертую — тут, пятую — тут.

Актывіст анархічнага руху Яўген Рубашка падчас зняволення пачаў пісаць вершы. 

Ты вялікі й магутны на постацьА з павагай у цябе абы якМаю мяккасць прыняў ты за слабасцьБо заўсёды быў цвёрды як знак

Я отравлен ядом империиОна стала твоею тюрьмойПред тобой я виновен в неверииВ твое право остаться собой

Пакаленне за пакаленнемЯ тутэйшай заўсёды жылаІ шукала паразуменняІ на твой алфавіт перайшла

Одиночества опасаясь Дорожил я с тобою связьюМне в ночи кошмаром являлисьЛатиница вместе с вязью

Пазбаўляючы мяне гонаруНе дабавіш сабе ты ўласнагаНялёгка прабачыць мне сорамуНазывання мяне калгаснаю

В который раз власть похитилиНародных советов предателиМне заветами СолженицынаПо капле рабство выдавливать.

***

Жнівеньскай спёкі абліччамПерапраўленыя кантэкстыСтабільнасць на вуліцу клічаБЧБ агульнапратэстны

З упартасцю непахіснайНезалежнай Рэспублікі МроіПрыносілі сцяг анархістыЗ салідарнасцю, нашай зброяй

Кансерватыўныя скрэпыПакрыўджаны рускім матамЖанчына кахае жанчынуП...а табе, патрыярхат

Без адпачынку ў выходныяМент адпрацоўваў паншчынуУ дварах традыцыяй годнайАдраджалася партызаншчына

Мянушку сваю апазіцыяТым летам нарэшце страцілаЁсць толькі адна пазіцыя:Далой фашысцкую гадзіну!

Аляксей Кабанаў даслаў малюнак з-за кратаў і распавёў пра свой намер займацца графікай.

Антон Нічыпаровіч малюе ў стылі графіці.

Арцём Латышаў даслаў свой першы верш, які ён напісаў за кратамі. Ён распавёў, што гэты твор напісаны "напэўна, у самыя цяжкія дні".

Осеннее солнце, бьется сквозь стальную решетку,Кран в углу жалостно пищит…Что мы сделали с тобой такого,Что судьба нас не щадит?Не убили, не украли,Правду лишь ходить искали,Но вместо слов спасибо –Нас на нары…Браслеты на запястья,И под конвоем на допрос,А там уже на стульчике«Опер» чешет нос…Колись! Сознайся! Где когдаИ с кем?Вы преступная группа!У вас будет много проблем!Я не был преступником,И никогда им не стану!Сказал я из-под лба,Я всего лишь простой Беларус,Который хотел счастья и добра!

Віктар Панцялееў даслаў малюнак дзяўчыны з завязанымі БЧБ-сцягам вачыма.

Віктар Лосік піша вершы на злобу дня.

Глядзеў сягоння я навіны,Няўжо народ у нас наіўны?!Прыехаў “сам” у Оршу… Побач –Стаіць міжволі поўны рогач!Такі во цырк ужо кожны дзеньГлядзіць народ на драбядзеньНяўжо гатовы “есці” далейУсю лухту, што ідзе “хваляй”?А мо так трэба? Ці ўсе дурні…Дык пасадзіце нас не ў турмы!А ў дурдом, там такіх болей.Ну… тых, каго пабачыў уволлю.Па СТВ, БТ, РасеіПакуль сяжу тут і “балдзею”За што нам гэтая нягода?Калі ўжо будзе нам лагода?Час усё ідзе, ён у палацы.А дзе мы ўсе? А мы ў срацы!І будзем доўга там, мы, мабыць.Бо перспектыва гэтка вабіць.Каго? Ябацьку, “кольку”, хлопца,Што са шчытом стаіць бясконца.Каго яшчэ? Міністра, бабку,Што зашывае латкай латкуБіятланістку, мэра, “саладуху”,Ад “песень” іх салодка вуху.Усіх, чыё гарэзнае сумленнеПакінула не на імгненнеА што да большасці астатніх?Дык лепей ім сядзець па хатах.Баяцца – віруса, што прэ навокалВы пра кавід? Аб сінявокай…Чым скончыцца? Вядома мне –Мы так і будзем жыць “у гаўне”Пакуль сядзіць унутры “рабок”Пакуль крэдыт, “зряплата” і савок.Ці будзе лепей? Ну вядома!І мы ўсе вернемся дадому!Таму што праўда і сумленнеСядзяць у нас не на імгненне!

 Дзмітрый Дубоўскі даслаў верш пра вольную начную птушку,  

О чем поет ночная птицаОдна в осенней тишине?О том, с чем скоро разлучитсяИ будет видеть лишь во сне.О том, что завтра в путь неблизкий,Расправив крылья, полетит,О том, что жизнь глупа без рискаИ правда все же победит.Ночные песни птицы вещейМне стали пищей для души.Я понял вдруг простую вещь —Мне будет трудно с ней проститься.Холодным утром крик последнийЛишь бросит в сторону мою.Ночной певец, я твой наследник, —Лети, я песню допою.

Дзмітрый Каханоўскі намаляваў ката-сфінкса.

Кацярына Андрэева напісала за кратамі свой чарговы верш.

Над белым полем — зімовым морамУ цішыні І сярод турбот Над маім шчасцем І маім болем Каторы месяц Які ўжо год Ляціць, трымціць невымоўна ззяе На чорнай коўдры Родных нябёс Мая самотная І нямая Мая адзіная Зорка-лёс Я ёй малюся, яе Баюся Яе спрабую Не заўважаць А прыйдзе час — Назаўжды спынюся Пад зорным позіркам Спачываць.Ужо не страшна Ужо не смешна Ужо ніякай няма бяды У тым, што сціхлі Навокал песні А замест песняў — Хрусцяць хработы. У любым краі Дзе на прадвесні Ў вакно астрогу Мне ззяеш Ты.

 Кацярына Макарэвіч малюе вясёлых герояў. 

Уладзімір Гундар напісаў за кратамі верш да гадавіны смерці Вітольда Ашурка.  Прытым ён не памятаў дакладна, што менавіта за дзень да таго, як ён даслаў верш, была гадавіна смерці актывіста з Бярозаўкі. 

Вітольду Ашурку прысвячаецца!

            Хай шлях — да раю, пекла ці палону —            Усё прайдзі і вынесці здалей.            Васіль Стус

Дружа, ішлі мы поруч вызвольным тропам.Тропам да запаветнай свабоды,Да нашае свабоднае шчаслівае Айчыны. 

Ён нас знайшоў, ён нас абраў…Ты гэты троп як мог прайшоў,А я іду, яшчэ сваім зямным змагарным тропам.

Тропам, які наканаваў сам Госпад нам…І пастараюся, і за сябе, і за цябе дайсьціДа нашае свабоднае Айчыны.

Крысціна Чаранкова малюе каляровых герояў.

Штотыдзень на канале "Бэйбус" прэзентуюцца новыя вершы аўдыёкнігі паэта, рэдактара Андрэя Скурко, якія ён піша за кратамі для свайго маленькага сына Тамашыка. Усяго аўдыёкніга "Пра сланоў і барсучкоў для дзяўчат і хлапчукоў" умесціць 55 твораў для маленькіх і сівенькіх. Глядзіце, чытайце, вучыце #ВершыСкурко і абдымайце адно аднаго.

Расціслаў Стэфановіч малюе цёплыя моманты з жыцця.

Руслан Слуцкі даслаў выяву па матывах "Прастаквашына", а таксама малюнак ваўка.

Сяргей Раманаў працягвае дасылаць з-за кратаў малюнкі.

Сяргей Сакавец піша з-за кратаў вершы пра тое, што з им адбываецца.

И это пройдёт

Все изменилось, все прошло.У меня нет больше ничего.Пропало все, в карманах пустоИ на прогнозы все не густо.

Да, можно злиться, всех винить,Поставить крест и не простить.Но что случилось, тому быть,Необходимо дальше жить.

Удар судьбы держать смиренно,Все образуется мгновенно.Нет трудностей нам не по силамИ вокруг нас лишь перспективы. 

Успех, финансы - наживное,Со временем и остальное.Но главное - просто быть собойС открытым сердцем и душой.

Благую цель себе найтиИ шаг за шагом к ней идти.Только тогда прибудет счастьеИ улетучатся ненастья!

***

Мемуары

Приходит осень и бабье летоПрощание перелетных птицСижу в неволе без приветаОт родных и близких лицНе вижу утра, дня и ночи, забылПро душ и крепкий сонВзамен зато уютный карцерВедро с водою и бетонНо есть и плюсы, нас здесьМногоПакуют для торга уже и детейСобрав все пазлы, осталось недолгоГнев страшен у отцов иМатерей.

Рядом с рассветом

Братья и сестры, мои бедарусыЯ люблю вас и вами горжусь яМеня вы услышите, меня вы пойметеБурю дома спокойно с семьейПереждитеВесь ужас вокруг видно даже слепомуЯркий рассвет восторжествует над тьмоюСвободны мы будем, заживемБезупречноВосстановим страну, жить онаБудет вечно! 

***

Помни и знайНе нужны этой властиНи блогеры, ни журналистыНи инженера, ни волонтерыВрачи и программисты.Нужны ей «зомби-кивалы»Без своих мыслейИ исполнители помогающиеРади своей личной корысти.Она готова сажать всехНепокорных без разбору«Иначе мыслишь? Не согласен?Плевать!»-- звезда прокуроруЕй нужны те, кто живыВ недостаткеМолча сидит, радуясьЧарке и шкварке.Многие устали, размякли иЗатерлисьПоверили, что уже не победитьИ зря все старалисьНо сильные люди будут иДальше боротьсяГордый народ никогда несдается!

 Валянцін Стэфановіч малюе прыгоды ў СІЗА ката Кісуна. 

Кірыл Суслін даслаў маці малюнак вясёлай малпачкі.

*У матэрыяле выкарыстаныя творы, апублікаваныя ў сацыяльных сетках і СМІ, а таксама ілюстрацыі і вершы з асабістых архіваў. 

Крыніца: Лісты з-за кратаў: творчасць зняволеных Фота