У расійскіх следчых ізалятарах на дадзены момант утрымліваюцца шэсць беларусаў, якіх беларускія ўлады пераследуюць у сувязі з выбарчымі пратэстамі. У Беларусі іх абвінавачваюць па артыкулах 293, 363 і 364 Крымінальнага кодэкса — удзел у масавых беспарадках, аказанне супраціву супрацоўнікам міліцыі, гвалт у дачыненні да сілавікоў. Усе былі затрыманыя на тэрыторыі Расіі мясцовымі сілавікамі пасля аб'яўленнях іх у міжнародны вышук. Беларусь дамагаецца іх экстрадыцыі, але пакуль беспаспяхова. Расійскія праваабаронцы дамагліся вызвалення з-пад варты адміністратара тэлеграм-чата "Ліда для жыцця" Мікалая Давыдчыка — Генеральная пракуратура Расіі адмовілася экстрадаваць яго. Затрыманага ў студзені антыфашыста з Брэста Андрэя Казімірава ў Расіі прызналі палітвязнем. Шасцёра беларусаў сядзяць у ізалятарах (некаторыя амаль паўгода) у чаканні канчатковых рашэнняў аб іх экстрадыцыі. "Вясна" распавядае гісторыі шасці затрыманых па "палітычных" артыкулах беларусаў, якія цяпер утрымліваюцца ў расійскіх ізалятарах. 12 красавіка ў Расіі быў затрыманы брэстчанін Вадзім Дубойскі. 16 красавіка яго ўзялі пад варту ў СІЗА-3 г. Белгарада. Паводле інфармацыі брэсцкіх праваабаронцаў, у жніўні Вадзім быў затрыманы і збіты ў падвалах так званага Дома правасуддзя ў Брэсце. Тады яго выпусцілі ноччу, праз суткі, без якіх-небудзь дакументаў. Потым ад стрэсу Вадзім трапіў у бальніцу. А пасля таго, як ён зняў пабоі, на яго завялі крымінальную справу па артыкуле 293 Крымінальнага кодэкса (удзел у масавых беспарадках). У верасні яго высачылі і затрымалі па дарозе да лекара. Пасля гэтага Вадзім пакінуў Беларусь.

Вадзім Дубойскі пад вартай з 16 красавіка. Быў збіты ў падвалах Дома правасуддзя ў Брэсце, а затым стаў фігурантам крымінальнай справы па артыкуле 293 Крымінальнага кодэкса

Вадзім Дубойскі

Яўген Шабалюк пад вартай з 4 лютага. У жніўні збілі, а цяпер абвінавачваецца па артыкуле 363 Крымінальнага кодэкса 

Яўген Шабалюк

У Маскве 4 лютага быў затрыманы 27-гадовы майстар спорту па кікбоксінгу з Брэста Яўген Шабалюк. Роднага брата Яўгена Міхаіла (прызнаны палітвязнем) ужо асудзілі ў Брэсце за падзеі жніўня паводле артыкула 363 КК, ён атрымаў 3 гады калоніі агульнага рэжыму.

Гісторыю пераследу спартсмена распавядае «Медиазона». Увечары 11 жніўня Яўген павінен быў сустрэцца са сваім сябрам недалёка ад клуба "Сфера" ў брэсцскім мікрараёне Кавалёва. Сваёй жонцы Кацярыне ён сказаў, што сустрэча не зойме шмат часу, і знік. Кацярына пачала абзвоньваць ізалятары і аддзелы міліцыі, але, успамінае яна, тэлефоны ўсюды былі занятыя — "тады шукалі ўсіх". Раніцай, узяўшы з сабой двухгадовага сына Арцёма, яна паехала шукаць Яўгена па ізалятарах і знайшла мужа ў Ленінскім ІЧУ.

У ноч з 12 на 13 жніўня Шабалюк патэлефанаваў Кацярыне з чужога тэлефона і папрасіў забраць яго — кікбаксёра, як і многіх затрыманых, адпусцілі ноччу. Муж і жонка дамовіліся сустрэцца на паўдарогі да дома — у раёне Кавалёва. Кацярына ўспамінае, як пабачыла Яўгена: ён ішоў басанож, у крыві і сіняках.

Кікбаксёр распавёў жонцы, што сілавікі чакалі на месцы, дзе была прызначаная сустрэча з сябрам. Да іх пад'ехаў мікрааўтобус, абодвух скруцілі і павезлі. У ІЧУ, успамінаў Яўген, яму нацягнулі майку на галаву і білі дубінкамі і паленам па спіне, руках, нагах і геніталіях.

«Крычалі: «Ну што, ты ўжо абассался там?» — прыводзіць аповяд мужа берасцейка.

Кацярына кажа, што сілавікі, якія збівалі Шабалюка, былі ў балаклавах, але кагосьці з іх ён пазнаваў па вачах — па словах Яўгена, яны сустракаліся на трэніроўках.

"Збольшага, можа, білі, не ведаю ... [каб,] можа, самасцвярдзіцца за кошт гэтага. Таму што вы ўчатырох избиваете маладога хлопца, які ў кайданках быў прышпілены да чаму-то або на каленях перад вамі сядзеў. Ну, то бок, я не разумею. Самасцвярджэнне нейкі, — здзіўляецца Кацярына. — Нават цяпер ведаю, што хадзілі як бы чуткі сярод знаёмых, што АМАПаўцы паміж сабой абмяркоўваюць, як нібыта Жэня стагнаў, плакаў, прасіў іх не біць яго, нешта ў такім духу. Яны гэтым як бы ганарацца ці што, не ведаю".

Яўген зняў пабоі, і праз некалькі дзён пасля вызвалення Шабалюкі вырашылі, што яму трэба з'ехаць з Беларусі. Ён з'ехаў у Маскву да знаёмага, у якога пражыў некалькі месяцаў. 5 лютага яго затрымалі расійскія сілавікі. У Беларусі на Яўгена, як і на брата, завялі крымінальную справу па артыкуле 363 КК (супраціве супрацоўніку).

Аляксей Кудзін пад вартай з 21 студзеня. У Беларусі не з'явіўся на ўласны суд па артыкуле 363 Крымінальнага кодэкса

Аляксей Кудзін. Фота: Матч ТВ

У Маскве 21 студзеня быў затрыманы чэмпіён свету па кікбоксінгу з Маладзечна Аляксей Кудзін. У Беларусі ён быў абвешчаны ў вышук пасля таго, як у лістападзе не з'явіўся ў суд па крымінальнай справе аб супраціве супрацоўніку органаў унутраных спраў. Кудзін знік у дзень суда.

Байца абвінавачваюць па частцы 2 артыкула 363 КК (супраціў супрацоўніку органаў унутраных спраў або іншай асобе, якая ахоўвае грамадскі парадак). Максімальнае пакаранне — пяць гадоў пазбаўлення волі.

Кудзіна затрымалі 12 жніўня за падзеі на цэнтральнай плошчы Маладзечна. Там праходзіла акцыя пратэсту, але баец сцвярджае, што не ўдзельнічаў у ёй.

Кудзіна змясцілі на паўтара тыдня пад варту, а 21 жніўня перавялі на хатні арышт. На відэа, апублікаваным 21 жніўня, Кудзін кажа, што прыйшоў на дапамогу як разявака і неспадзявана "прычыніў цялесныя пашкоджанні" супрацоўнікам паліцыі.

31 траўня Маскоўскі гарадскі суд пакінуў без задавальнення скаргу на экстрадыцыю з Расеі Аляксея Кудзіна.

Палітвязень Андрэй Казіміраў пад вартай з 14 студзеня. Атрымаў раненне ў нагу гумовай куляй, а цяпер пераследуюць па артыкуле 293 Крымінальнага кодэкса 

Андрэй Казіміраў

Антыфашыста з Брэста Андрэя Казімірава арыштавалі ў Маскве 14 студзеня. Увесь гэты час яго трымаюць у маскоўскім следчым ізалятары "Мядзведзь". Яшчэ ў лістападзе 2020 года беларускія ўлады абвясцілі яго ў міжнародны вышук за ўдзел у масавых беспарадках. 

Казіміраў не адмаўляе, што выходзіў на пратэстную акцыю па выніках прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі. Падчас аднаго з мітынгаў ён, паводле яго словаў, перасунуў смеццевы кантэйнер як заслон ад гумовых куль міліцыі. Гэта трапіла на камеры назірання, і Казімірава пазней абвінавацілі ва ўдзеле ў беспарадках па ч. 2 арт. 293 Крымінальнага кодэкса. Пры тым, ён вымушаны быў пакінуць месца, дзе праходзіла акцыя пратэсту, бо атрымаў раненне ў нагу гумавай куляй. У яго арыентоўцы, якая паступіла расейскім праваахоўным органам з Беларусі, раненне пазначана як адмысловая прыкмета, маўляў, на назе ёсць след ад кулі.

Казімірава разам з сябрам затрымалі ў краме 13 жніўня: супрацоўнік у цывільным, які стаяў у чарзе, пачуў, як ягоны сябар гучна абмяркоўваў сітуацыю ў краіне. Казімірава білі, пакуль везлі ў аддзел міліцыі, білі ў пастарунку, прымушалі стаяць на каленях, патрабавалі назваць тых, хто плаціць пратэстоўцам за ўдзел у акцыях, пагражалі, што ён ніколі адсюль не выйдзе, а праз два дні ўзялі пісьмовую заяву, што ён не мае прэтэнзій да супрацоўнікаў міліцыі, і адпусцілі. У верасні Казіміраў пакінуў Беларусь.

Казіміраў чакае рашэння па заяве на прадастаўленне прытулку ў РФ, але 27 траўня Маскоўскі гарадскі суд прыняў рашэнне аб экстрадыцыі Андрэя. Расійскія праваабаронцы прызналі берасцейца палітвязнем.

Сяргей Непагода пад вартай з 17 сакавіка. Ён фігуруе па "маладзечанскай справе" па артыкуле 363 Крымінальнага кодэкса

17 сакавіка ў пасёлку Металабуд на ўскраіне Пецярбурга затрымалі 41-гадовага маладзечанца Сяргея Непагоду. Гэта адбылося ў інтэрнаце, дзе жыў беларус. МУС Беларусі сцвярджае, што маладзечанец з'ехаў у Расію летам мінулага года, каб схавацца ад крымінальнага пераследу "пасля групавога нападу на АМАП".

Непагадзь абвінавачваюць у супраціве міліцыянту 19 чэрвеня ў Маладзечне па артыкуле 363 Крымінальнага кодэкса. Тады, у апошні дзень пікетаў па зборы подпісаў за вылучэнне кандыдатаў у прэзідэнты, у многіх гарадах Беларусі прайшлі акцыі салідарнасці. Каля дзесяці гадзін вечара да прысутных на скрыжаванні вуліц Багдана Хмяльніцкага і Вялікі Гасцінец гараджанам пад'ехаў мікрааўтобус з амапаўцамі. Сілавікі затрымалі аднаго з іх — Мікалая Алейніка. Некалькі чалавек падбеглі да міліцыянтаў, завязалася бойка, і сілавікі з'ехалі.

У той сутычцы ўдзельнічалі таксама палітвязні Павел Пяскоў і Уладзіслаў Еўсцігнееў. Пяскова прысудзілі да 3 гадоў і 3 месяцаў зняволення, Еўсцігнеева да трох гадоў. Яны ўжо адбываюць пакаранне і прызнаныя праваабаронцамі палітвязнямі. 

Пасля месяца ў СІЗА адпусцілі на волю. Справа адміністратара телеграм-чата "Ліда для жыцця" Мікалая Давыдчыка 

Мікалай Давыдчык на волі

Адміністратара тэлеграм-чата "Ліда для жыцця" Мікалая Давыдчыка затрымалі ў Маскве 17 сакавіка на патрабаванне пракуратуры Беларусі. Мужчына жыве ў Маскве з сям'ёй і два гады не з'яўляўся ў Беларусі. Тым не менш, супраць яго распачалі крымінальную справу за заклікі ва ўдзеле ў пратэстах па артыкуле 342 КК, і патрабавалі экстрадыцыі. 18 сакавіка Давыдчыку абралі меру стрымання ў выглядзе заключэння пад варту і адправілі ў СІЗА.

Аднак Генпракуратура Расіі адмовілася экстрадаваць адміністратара тэлеграм-чата. Па словах адваката лідчаніна, з СІЗА Давыдчыка выпусцілі 28 красавіка, але на выхадзе з ізалятара зноў затрымалі і адвезлі ў АУС. У аддзеле на яго склалі пратакол па артыкуле аб парушэнні ўмоваў знаходжання замежніка ў Расіі (частка 3 артыкула 18.8 КаАП).

"Паліцыя хадайнічала аб выправаджэнні з памяшканнем у цэнтр часовага ўтрымання замежных грамадзян", — кажа адвакат.

29 красавіка Бутырскі раённы суд аштрафаваў Давыдчыка на 5 000 расейскіх рублёў і адпусціў дадому.

Андрэй Прылуцкі пад вартай з 29 снежня. У жніўні быў затрыманы і збіты ў Салігорску, цяпер фігурант справы па артыкуле 364 Крымінальнага кодэкса 

Андрэй Прылуцкі

У Пецярбургу па запыце з Мінска 29 снежня быў затрыманы і змешчаны ў СІЗА 37-гадовы член страйкавага камітэта "Беларуськалія" Андрэй Прылуцкі. У Беларусі яго абвінавачваюць ва ўжыванні гвалту ў дачыненні да супрацоўнікаў міліцыі па артыкуле 364 Крымінальнага кодэкса.

Па словах адваката, вечарам пасля прэзідэнцкіх выбараў 9 жніўня электраслесар Прылуцкі заўважыў на вуліцы Салігорска групу людзей у масках, якія зьбівалі пажылога мужчыну. Электраслесар падбег да іх і засланіў сабой ахвяру. У адказ яго зьбілі і затрымалі. Прылуцкі атрымаў 15 сутак адміністрацыйнага арышту за ўдзел у мітынгу ў Салігорску. Хоць акцыя пратэсту ў той дзень пачалася толькі праз дзве гадзіны пасля затрымання Андрэя і ў іншым раёне.

Адбыўшы палову прызначанага пакарання, Прылуцкі выйшаў на волю, а ў лістападзе да яго зноў праявілі цікавасць сілавікі: яго пачалі выклікаць на допыты па справе аб прымяненні гвалту да двух супрацоўнікамі міліцыі 9 жніўня.

7 снежня Прылуцкі далучыўся да стачачнага камітэта "Беларуськалія", дзе працаваў электраслесарам на першым рудніку. Андрэй з'ехаў у Расію, дзе перамяшчаўся як мінімум двума авіярэйсамі паміж Пецярбургам і Калінінградам у пошуках працы — мужчына не ведаў, што яму завочна змянілі меру стрымання.

29 снежня Прылуцкага затрымалі ў Пецярбургскім аэрапорце "Пулкава" і змясцілі ў следчы ізалятар. Меру стрымання Прылуцкаму працягнулі да 28 чэрвеня. Калі за гэты час не будзе прынята рашэнне аб яго экстрадыцыі, солигорчанина вызваляць. 

Маскоўская Хельсінская група вядзе кампанію па нявыдачы беларусаў уладам.

У беларускіх ізалятарах за пратэсты па ўсёй Беларусі апынуліся пяць грамадзян Расейскай Федэрацыі. Усе яны прызнаныя палітвязнямі.

Пяць расейцаў, якіх утрымліваюць па «палітычных артыкулах» у беларускіх СІЗА. Распавядаем, што вядома пра іх цяпер

«Вясна» ўзгадвае гісторыі пераследу расейцаў беларускімі ўладамі і распавядае, што з імі адбываецца цяпер.

Крыніца: Шэсць беларусаў сядзяць у расійскіх ізалятарах у чаканні экстрадыцыі за пратэсты на Радзіме. Расказваем іх гісторыі