Пакуль улады Віцебскага раёну адмаўляюцца прызнаваць урочышча Хайсы месцам масавых расстрэлаў 1930-х гадоў, грамадзкія актывісты ўшаноўваюць памяць забітых памагатымі сталінскага рэжыму. На цяперашні момант у лесе ўсталяваныя 33 крыжы памяці.

У межах кампаніі «Тыдзень супраць сьмяротнага пакараньня» ў вёсцы Стаўры, што пад Воршай, прайшла тэматычная дыскусія «Масавыя рэпрэсіі і сьмяротнае пакараньне». Партыйныя і грамадзкія актывісты Аршанскага рэгіёну, журналісты і праваабаронцы зь Менску і Віцебску, сваякі рэпрэсаваных і проста неабыякавыя грамадзяне абмеркавалі праблему сьмяротнага пакараньня ў Беларусі.

23 верасьня сябры ініцыятывы “Хайсы” за кошт уласных сродкаў і ахвяраваньняў неабыякавых грамадзянаў на ўскрайку расстрэльнага лесу непадалёк ад вёсак Хайсы і Дрыкольле ва ўшанаваньне памяці забітых там беларусаў усталявалі тры мэталёвыя крыжы.

Алеся Фурс (Умпіровіч) памерла на 92-м годзе жыцьця. У часе вучобы ў Пастаўскай настаўніцкай сэмінарыі Алеся ўступіла ў Саюз беларускіх патрыётаў. 25 сакавіка 1946 году для цырымоніі прысягі сяброў арганізацыі на вернасьць Беларусі намалявала «Пагоню».

Дзякуючы дапамозе братоў Андрэя і Івана Бакіноўскіх з Заслаўя на магілах бацькоў і сястры народнага пісьменьніка Беларусі Васіля Быкава ўсталявалі надмагільныя помнікі.

Сэрвіс рытуальных паслугаў у параўнаньні з савецкім часам крочыў далёка наперад, але ня ўсё так файна ў гэтай сфэры, як можа падацца на першы погляд. А паслухаўшы аповед віцебчука Вадзіма Кузьміна, задаесься пытаньнем пра імавернасьць існаваньня рытуальнай мафіі, якая нажываецца на чужым горы.

4 лістапада актывісты зь Віцебску ўсклалі жалобны вянок на магілу на вайсковым пахаваньні №4429. Яны ўпэўненыя, улады перапахавалі тут парэшткі ахвяраў сталінскіх рэпрэсіяў, і абураныя тым, наколькі ў нязручным для наведваньня месцы знаходзіцца месца апошняга спачыну забітых нявінных людзей.

Парэшткі расстраляных людзей, знойдзеныя ў лесе каля вёскі Хайсы Віцебскага раёну, перапахавалі ў Лосьвідзе. Паводле афіцыйных зьвестак, пазабіваныя – ахвяры Вялікай Айчыннай вайны. Аднак прадстаўнікі грамадзкасьці, якія правялі ўласнае расьсьледаваньне, упэўненыя: загінулыя – ахвяры сталінізму.

24 траўня сябры камісіі па ўшанаваньні памяці абаронцаў Айчыны і ахвяраў войнаў, створанай пры Віцебскім райвыканкаме, сустрэліся з прадстаўнікамі грамадзянскай ініцыятывы «Хайсы». Грамадзяне задалі чыноўнікам з тузін пытаньняў, але толькі на нешматлікія зь іх пачулі ўцямныя адказы.

Пра тое, што на вуліцы Праўды ў Віцебску побач з будынкам народнай мастацкай вучэльні, якая рэстаўруецца, валяюцца чалавечыя косткі, паведаміў адзін з чытачоў сайту news.vitebsk.cc.