З паведамленьня ад 28 жніўня на сайце газэты Віцебскага раёну «Жыццё Прыдзвіння» грамадзкасьць даведалася, што парэшткі 302-х грамадзянаў, знойдзеныя ва ўрочышчы Хайсы, пахаваныя на цывільных могілках «Хмарскія» ў Мазалаве. Нікога з сяброў ініцыятывы «Хайсы», датычных да абнародаваньня факту наяўнасьці незарэгістраваных пахаваньняў у лесе, якія дзясяткі гадоў да таго рабавалі чорныя капальнікі, са зразумелых прычынаў не запрасілі.

Апублікавана ў Дзяржава

У Міжнародны дзень памяці і ўшанаваньня ахвяраў тэрарызму (21 жніўня) і напярэдадні Міжнароднага дня памяці ахвяраў сталінскіх рэпрэсіяў (23 жніўня) грамадзкія актывісты і жыхары Віцебску аддалі даніну памяці рэпрэсаваным за часамі сталінізму беларусам, забітым ва ўрочышчы Хайсы пад Віцебскам.

Пісьмовы адказ зь Віцебскага райвыканкаму на калектыўны зварот, атрыманы 25 ліпеня, не дадаў аптымізму сябрам ініцыятывы «Хайсы». Чацьвёрты год актывісты дамагаюцца ад мясцовых уладаў прызнаць датычнасьць пахаваньняў у ваколіцах вёсак Дрыкольле і Хайсы (Віцебскі раён) да рэпрэсіяў часоў сталінізму.

Копіі сваіх лістоў, дасланых начальнікам КДБ па Віцебскай вобласьці і СІЗА №2 Віцебску,  старшыня абласной рады партыі БНФ Кастусь Смолікаў разьмясьціў у Фэйсбуку. Як патлумачыў актывіст карэспандэнту ВВ, зьвярнуцца ў гэтыя ўстановы вырашыла грамадзкая ініцыятыва «Хайсы» (сябрам якой ён таксама зьяўляецца), але было прызнана, што лепш, калі калі ліст будзе ад імя лідэра БНФ, зарэгістраванай арганізацыі.

Кіраўнік грамадзянскай ініцыятывы “Хайсы” Ян Дзяржаўцаў зьвярнуўся са скаргай ў Вярхоўны суд на рашэньне Віцебскага раённага суду, які абвінаваціў яго ў самавольным пахаваньні чалавечых парэшткаў у месцы, не прадугледжаным для такіх мэтаў заканадаўствам (арт. 23.43 КаАП). Гэта апошняя судовая інстанцыя, якая можа вызначыць невінаватасьць актывіста ў зьдзяйсьненьні правапарушэньня.

22 чэрвеня сябры грамадзкай ініцыятывы «Хайсы» і мясцовыя жыхары на вясковых могілках ля вёскі Бараўляны Віцебскага раёну ўсталявалі мэталёвы крыж у памяць ваеннапалонных лягеру «Учдор – 756», пахаваных непадалёку. Крыж асьвяціў душпастыр віцебскіх грэка-каталікоў протапрэзьбітар Зьміцер Грышан.

18 красавіка судзьдзя Віцебскага абласнога суду Сьвятлана Іванова разгледзела скаргу сябра грамадзкай ініцыятывы «Хайсы» Андрэя Кешанюка на рашэньне суду Першамайскага раёну. Мясцовы актывіст быў пакараны 26 сакавіка судзьдзёй Натальляй Карабліной за нібыта правядзеньне несанкцыянаванага пікету пад бел-чырвона-белым сьцягам каля будынку «Белтэлекаму» і непадпарадкаваньне супрацоўнікам праваахоўных органаў.

Апублікавана ў Суд

Напярэдадні Радуніцы, 14 красавіка, сябры ініцыятывы «Хайсы» наведалі «віцебскія Курапаты», каб прыбраць пасьля зімы створаны з ініцыятывы грамадзкасьці народны мэмарыял і ўшанаваць памяць бязьвінных ахвяраў сталінскага рэжыму.

7 сакавіка судзьдзя Віцебскага абласнога суду Андрэй Прэйс разгледзеў скаргу кіраўніка грамадзкай ініцыятывы “Хайсы” Яна Дзяржаўцава на рашэньне суду Віцебскага раёну. Месяц таму судзьдзя Натальля Трацьцякова абвінаваціла грамадзкага актывіста ў самавольным пахаваньні чалавечых парэшткаў у месцы, не прадугледжаным для такіх мэтаў заканадаўствам (артыкул 23.43 Кодэксу аб адміністрацыйных правапарушэньнях), і аштрафавала яго на пяць базавых велічыняў.

Разгляд адміністрацыйнай справы ў дачыненьні да ініцыятара стварэньня мэмарыялу рэпрэсаваным за часамі Сталіна, кіраўніка грамадзкай ініцыятывы “Хайсы” Яна Дзяржаўцава заняў у судзе Віцебскага раёну два дні. Раней гэтая справа ўжо разьбіралася райсудом, але была вернутая на новы разгляд рашэньнем Віцебскага абласнога суду.