Ініцыятыва «Вольныя паштоўкі» распавядае пра палітвязняў праз іхныя малюнкі, дасланыя з-за кратаў. Нярэдка палітзняволеныя бавяць час за маляваннем, а малюнкі дасылаюць у лістах да родных і сяброў. Удзельнікі ініцыятывы вырашылі выпусціць паштоўкі з турэмнымі малюнкамі, дзейнасць праекту працягваецца ўжо некалькі месяцаў. І сярод апошніх паштовак – творчасць віцяблянкі Яны Пінчук, якой пагражае вялікі тэрмін зняволення за грамадзянскую актыўнасць.

Прайшло 10 дзён, як ураджэнку Віцебшчыны Яну Пінчук расейскія ўлады экстрадавалі ў Беларусь. Цяпер маладая жанчына знаходзіцца ў Віцебскім абласным следчым ізалятары №2. Да яе прыменена мера стрымання ў выглядзе ўзяцця пад варту на 2 месяцы. Па неправераных дадзеных, Яна ўдзельнічае ва ўсіх у следчых дзеяннях, прызначаны некалькі экспертыз. Расейскія праваабарончыя арганізацыі прызналі Пінчук палітвязнем, а беларускія пакуль яе такой не лічаць.

Расейскія ўлады задаволілі запыт Генеральнай пракуратуры Беларусі аб выдачы 25 гадовай Яны Пінчук для прыцягнення да крымінальнай адказнасці. 1 верасня 2022 года маладая жанчына перададзена на тэрыторыю Беларусі і ўжо змешчаная ў Віцебскі абласны ізалятар №2. Крымінальная справа ў дачыненні да Яны Пінчук знаходзіцца ў вытворчасці Віцебскага гарадскога аддзела Следчага камітэта. 

Палітзняволеная беларуска Яна Пінчук знаходзіцца ў СІЗА ў Смаленску. У аўторак яе наведаў адвакат. Раней Пінчук з Пецярбурга перавялі ў Маскву, далей — у Яраслаўль, Бранск. Расійскія ўлады збіраюцца выдаць дзяўчыну Беларусі. Канчатковым пунктам гэтага доўгага драматычнага "падарожжа" стане Віцебскі абласны следчы ізалятар №2.

Праект «Палітвязынкі» (@politvyazanka), з якім можна пазнаёміцца праз Інстаграм, распавядае пра жанчын-палітзняволеных. Яго аўтаркі – журналістка Яўгенія Доўгая і мастачка Ганна Татур. Кожны пост складаецца з партрэта і кароткай гісторыі пра жанчыну, якая цяпер за кратамі. Сярод гераіняў праекту – Ірына Пярцова, Эма Сцепулёнак і Яна Пінчук, ураджэнкі Віцебшчыны.

Інфармацыю пра тое, што яе падабаронная пакінула Расею пацвердзіла адвакат дзяўчыны Марыя Бяляева. Але канкрэтнае месца знаходжання Яны Пінчук пакуль не вядомае. У Беларусі віцяблянку абвінавачваюць па пяці крыминальных артыкулах: паклёп (артыкул 188 КК), незаконныя дзеянні з персанальнымі данымі іншай асобы (частка 3 часткі 203-1 КК), распальванне сацыяльнай варожасці (частка 3 артыкула 130 КК), стварэнне і кіраўніцтва экстрэмісцкім фармаваннем (частка 1 і 2 артыкула 361-1 КК), заклікі да дзеянняў супраць нацыянальнай бяспекі (частка 3 артыкула 361 КК).

Суд Санкт-Пецярбурга падоўжыў на тры месяцы ўтрыманне ў СІЗА Яны Пінчук, якую хочуць выдаць уладам Беларусі з-за абвінавачання ў вядзенні апазіцыйнага Telegram-канала.

2-гі апеляцыйны суд Пецярбурга 21 ліпеня адмовіў у задавальненні скаргі на рашэнне Генпракуратуры РФ аб выдачы ўраджэнкі Віцебска Яны Пінчук на радзіму. Беларускія ўлады дзяўчыну абвінавачваюць у тым, што яна стварыла і вяла апазіцыйны telegram-канал. 

Маскоўская Хельсінкская група паведаміла 12 ліпеня аб адказе № 4182/2022 з Камітэта па правах чалавека адносна беларускі Яны Пінчук. Камітэт прызнаў абгрунтаванымі рызыкі непапраўнай шкоды ў выпадку экстрадыцыі Яны ў Беларусь і папрасіў урад Расеі ўстрымацца ад выдачы, каб даць Пінчуку доступ да ўнутраных працэдур атрымання прытулку. Ці спыніць рашэнне Камітэта экстрадыцыю, невядома.

10 ліпеня Яна напісала адкрыты ліст усім неабыякавым да яе лёсу беларусам і расейцам. Да 2018 года палітвязня Яна Пінчук пражывала ў Віцебску, пасля чаго пераехала ў Расейскую Федэрацыю. Па сцвярджэннях следчых органаў Рэспублікі Беларусь, маладая жанчына з'яўлялась адміністратарам тэлеграм-канала "Віцебск 97%".